ANTEP KİLİMİ
Türkçe kökenli bir kelime olan kilim, hav ipliği kullanılmadan düz dokuma tekniklerinden biri uygulanarak yapılan dokuma sanatıdır. Yatay, dikey ya da gelişmiş dikey tezgahlarda elle dokunur. Desenler dokumada kolaylık sağladığı için genellikle geometriktir. Yatay ipliklerin çözgü adı verilen dikey ipliklerin arasından geçirilmesi ile motifler oluşturulur.
Kilimde kullanılan iplik genelde koyun yünü ve pamuktur. ‹pliklerin boyandıkları boyarmaddeler ise doğal ya da sentetiktir. Doğal boyalarla boyanan iplikler zamanla solmama ve hatta daha hoş bir parlaklık kazanma özelliğine de sahiptir.
Kilimlerde kullanılan teknikler, renkler ve motifler yörelere göre farklılık gösterir. Dokunduğu yöreye, aşirete, motife veya dokuyan kişi ve aileye göre isimlendirilir.
Kilimin tarihçesine bakıldığında, konar-göçerlerin yalnız kendi ihtiyaçlarını karşılamak amacı ile, temel yaygı (döşeme) malzemesi olarak dokuyup, kullandıkları anlaşılır. Kilim yer döşemesi dışında, heybe, divan örtüsü ve çuval olarak da kullanılmıştır.
Gaziantep’te dokunan kilimlerin hammaddesi; öküz, deve ve at tüyü, koyun yünü ve keçi kılıdır. Gaziantep kilimlerinde, siyah felhani, mavi, yeşil, soğan kabuğu, ceviz kabuğu, cehre sarısı ve sumak gibi doğal boyalarla boyanmış ipler kullanılmıştır. Geometrik motifler, hayvan ve bitki motifleri ile, çizgi, nokta ve dairesel motifler dikkat çeker.
Mekanik dokuma tezgahları icat oluncaya kadar Gaziantep ve köylerinde,ahşaptan yapılmış tezgâhlarda, mekikli, elle atma usülü ile dokunan kilim, geçim sağlayan bir iş kolu olarak, kadın, erkek tüm aile fertleri tarafından yapılmakta iken, bugün mekanik tezgâhlar bu sanatın da gerilemesine neden olmuş ve el tezgâhında kilim dokumacılığı oldukça azalmıştır.
Eski bir el sanatı olan kilim, otantik özelliği bakımından, günümüzde evlerde ve turistik mekânlarda çok yaygın kullanılmaktadır.
